آنچه باید در مورد هپاتیت A بدانید

 

کبد بزرگترین عضو بدن است که کانون بسیاری از رویدادهای ضروری فیزیولوژیک از قبیل تعادل قند خون (گلوکز)، تولید پروتئین پلاسما، چربی، لیپوپروتئین، تولید اسیدهای صفراوی و ترشح آن، ذخیره‌سازی ویتامین‌های)  A،D،K، Eو ( B12،و نیز محل متابولیسم، سم‌زدایی و دفع بسیاری از مواد ساخته شده در بدن یا مواد وارد شده به آن است.

تظاهرات بالینی بیمارهای کبدی نیز به همین ترتیب متنوع بوده و ممکن است کاملا خفیف و یا حتی ناگهانی و شدید باشند. هپاتیت به معنی ایجاد التهاب و تورم در کبد است و به علل مختلف از قبیل داروها، الکل، ویروسها یا عوامل ایمنی و…. ایجاد می‌شود. هپاتیت خود به دو نوع حاد و مزمن تقسیم می‌شود.

هپاتیت حاد به مواردی اطلاق می‌شود که کمتر از شش ماه ادامه یافته وبیماری کبد به طور کامل بهبود می‌یابد و کار کبد به حد طبیعی باز می‌گردد یا آنکه جمله حاد ظرف مدت کوتاهی منجربه از بین رفتن بافت کبد و مرگ می‌شود. هپاتیت مزمن به مواردی اطلاق می‌شود که تغییرات التهابی بیشتر از شش ماه در کبد ادامه داشته باشد. یکی از علل مهم ایجاد هپاتیت ویروسها می‌باشند و هپاتیت ویروسی عمدتا توسط پنج ویروس هپاتیت A، B،  C ، D و E ایجاد می‌شود. البته علاوه بر این ویروسها، ویروسهای دیگری هم در ایجاد التهاب و هپاتیت موثرند.

هپاتیتA

هپاتیت A یک عفونت کبدی به شدت مسری است که توسط ویروس هپاتیت A ایجاد می شود. ویروس هپاتیت A یکی از چندین نوع ویروس هپاتیت است که سبب التهابی می گردد که بر توانایی عملکرد کبد اثر می گذارد.

به احتمال بیشتر تماس با ویروس هپاتیت A از طریق غذا یا آب آلوده و یا از طریق تماس نزدیک با فرد مبتلا ایجاد می شود. انواع خفیف هپاتیت A نیازمند درمان نیست و بیشتر افراد مبتلا بدون هیچ گونه آسیب دائمی وارد بر کبد بطور کامل بهبود می یابند.

رعایت بهداشت شامل شستن مرتب دستها، یکی از بهترین راه های پیشگیری از هپاتیت A است. واکسیناسیون مؤثر برای افراد در معرض خطر در دسترس است.

علائم و نشانه های هپاتیت A

علائم و نشانه های هپاتیت A معمولاً تا چند هفته پس از ابتلاء به ویروس ظاهر نمی شود.

1. خستگی
2. تهوع و استفراغ
3. درد و ناراحتی های شکمی، به ویژه در ناحیه کبد در سمت راست، زیر دنده های آخر
4. کاهش اشتها
5. تب خفیف

6. ادرار تیره
7. درد عضلانی
8. زردی پوست و چشم ها (یرقان)

علائم و نشانه های هپاتیت A معمولاً کمتر از دو ماه طول می کشد، اما گاهی ممکن است تا ۶ ماه باقی بماند. تمام افراد مبتلا به هپاتیت A این علائم و نشانه ها را نشان نمی دهند.

علت هپاتیت A

هپاتیت A از طریق عفونت ویروس هپاتیت A ایجاد می شود. زمانی که فرد مقدار اندکی از ماده آلوده به مدفوع را بخورد به ویروس هپاتیت A مبتلا می شود. ویروس هپاتیت A سلول های کبد را آلوده کرده و سبب التهاب می شود. التهاب می تواند عملکرد کبد را مختل کرده و سبب سایر علائم و نشانه های هپاتیت A شود.

راه های انتقال ویروس هپاتیت  A

ویروس هپاتیت A می تواند از چند طریق انتقال یابد، این راه ها عبارتند از:

الف)  زمانی که فرد حامل ویروس، غذا را آماده کرده و شما بدون توجه به اینکه آیا وی پس از رفتن به دستشویی دست های خود را شسته یا نه، غذا را میل می کنید.

ب)  مصرف آب آلوده

ج)  خوردن صدف های خام پرورش یافته در آب آلوده به فاضلاب

د)  تماس نزدیک با فرد آلوده – حتی فردی که علائم و نشانه های هپاتیت را ندارد.

ه) تماس جنسی با فرد حامل ویروس

نارسایی حاد کبد توسط ویروس هپاتیت A

در موارد نادری، هپاتیت A می تواند سبب نارسایی کبدی حاد گردد که به معنای از دست دادن عملکرد کبد بوده که به صورت ناگهانی رخ می دهد. افرادی با ریسک بالای عوارض هپاتیت A شامل کسانی می شود که بیماری های مزمن کبدی داشته و یا سالمند هستند. نارسایی حاد کبدی مستلزم بستری شدن در بیمارستان به منظور پایش و درمان است. در برخی موارد، افراد مبتلا نیازمند پیوند کبد می شوند.

درمان دارویی هپاتیت A

هیچ درمان خاصی برای هپاتیت A شناخته نشده است. بدن شما خودش، ویروس هپاتیت A را از بین خواهد برد. در بسیاری از موارد، کبد ظرف یک یا دو ماه به طور کامل بهبود می یابد و آسیبی بر جای نمی ماند.

یکی از گیاهان دارویی که بخاطر ویژگی های التیامی کبد جلب توجه کرده است “شیر تیغک” است. موافقان اثر شیر تیغک توصیه می کنند که این گیاه یرقان و سایر اختلالات کبدی را درمان می کند. افراد می توانند شیر تیغک را به صورت کپسول، عصاره یا آمپول تزریقی دریافت کنند.

کاهش خطر انتقال ویروس هپاتیت A   با تغییر شیوه زندگی

اگر مبتلا به هپاتیت A هستید، می توانید برای کاهش خطر انتقال ویروس به سایرین اقداماتی انجام دهید، برای مثال:

1. از فعالیت های جنسی بپرهیزید. اگر مبتلا به هپاتیت A هستید، فعالیت های جنسی را متوقف کنید؛ چرا که فعالیت های جنسی می تواند سبب انتقال عفونت به سایرین گردد. استفاده از کاندوم محافظت کافی ایجاد نمی کند.
2. پس از رفتن به دستشویی دستهای خود را بطور کامل بشویید. دست های خود را با دقت به مدت حداقل ۲۰ دقیقه شسته و سپس آب بکشید. دست های خود را با دستمال یکبار مصرف خشک کنید.
3. در زمانی که عفونت شما فعال است، برای سایرین غذا آماده نکنید. شما به راحتی می توانید این عفونت مسری را به دیگران منتقل کنید.