ترک پوستی

ترک پوستی

ترک پوستی یا استریا (Striae) نواحی غیرطبیعی بر روی پوست بدن هستند که به دنبال تخریب الیاف کلاژن و الاستیک خطوطی افقی، فرورفته و به رنگ قرمز یا سفید بر روی پوست دیده می شود. ترک های پوستی ضایعاتی هستند که در زمان تغییرات هورمونی بدن مانند بلوغ، حاملگی، کاهش وزن و برخی از بیماری ها ایجاد می شوند و پوست نواحی روی ران ها، باسن و سینه ها را درگیر می کند. در دوران حاملگی این ترک ها بیشتر در نواحی شکم و سینه ها بروز می کنند. ترک های پوستی ممکن است در آقایان نیز به دنبال افزایش وزن در ناحیه شکم ایجاد شوند. این ترک ها در ابتدا صورتی تا بنفش رنگ هستند و سپس به تدریج سفید می شوند. ترک های پوستی هیچ خطری برای سلامتی ندارد و عملکرد طبیعی بدن و ترمیمش را تحت تاثیر قرار نمی دهد.

علائم و نشانه ها

ترک های پوستی در شروع به صورت خطوط مایل به قرمز یا ارغوانی ظاهر می شوند اما تمایل دارند به مرور زمان روشن تر شوند. مناطق مبتلا، فرورفته به نظر می رسند و در لمس  نرم هستند. ترک های پوستی در لایه درم پوست ایجاد می شوند. درم، لایه انعطاف پذیر میانی پوست است که به حفظ شکل پوست کمک می کند. تا زمانی که در داخل درم حمایت وجود دارد، هیچ ترک پوستی تشکیل نخواهد شد. ترک های پوست، در هر نقطه بدن می تواند ظاهر شود، اما به احتمال زیاد در مکان هایی که مقادیر بیشتری چربی ذخیره شده، پدیدار می شود. رایج ترین مکان ها شامل شکم (به خصوص در نزدیکی ناف)، بازوها، زیر بغل، پشت، ران (اعم از داخل و خارج)، لگن و باسن است.

علل بروز ترکهای پوستی :

ترک های ناشی از بارداری و حاملگی: در دوران بارداری کشش دیواره قدامی شکم به دلیل بزرگ شدن رحم می تواند ظاهر شود. به دنبال آن، ترک های صورتی در قسمت تحتانی شکم شروع به ظاهر شدن می کنند، سپس این ترک ها در نیمه دوم بارداری به رنگ سفید نقره ای در می آیند. هرچه سن بارداری کمتر یاشد (۱۶ تا ۲۰ سال) احتمال بروز ترک های پوستی بیشتر خواهد شد (احتمال ایجاد ترک های پوستی پس از ۳۵ سالگی بسیار کاهش می یابد).

 ترک ناشی از افزایش وزن ناگهانی: کشش ناگهانی پوست به دلیل اضافه وزن ایجاد می شود، به همین دلیل ترک های پوستی ایجاد می گردند.

ترک های ناشی بلوغ: در سن بلوغ، افزایش و تغییرات در فعالیت هورمونی باعث تجمعات بافت چربی موضعی و تغییرات سطحی می گردد که حاصل آن ترک های پوست خواهد بود. تشکیل بافت های چربی در دختران نسبت به پسران بیشتر است، در نتیجه ترک های پوست در میان دختران شایع تر است.

ترک های ناشی از تغییرات هورمونی: به طور کلی در استریا، نغییرات هورمونی سبب ایجاد عدم تعادل در فیبروبلاست ها (سلول های پایه ای پوست که الاستین و کلاژن تولید می کنند) می شود که این امر منجر به کاهش تعداد و کیفیت فیبرهای کلاژن و الاستین می گردد و در نتیجه پوست نازک تر شده و ترک های موازی در آن ایجاد می شود.

 سندرم کوشینگ: این سندرم نوعی بیماری غدد درون ریز به علت کم کاری ترشح هورمون آدرنال است. سندرم کوشینگ یکی از دلایل ترک های پوست است.

 بدنسازی: فعالیت بدنی بیش از حد باعث کشیدگی پوست می شود و نتیجه آن ایجاد ترک های پوست است.

 ادمEdemaتجمع مایع در فضای بین سلولی است و می تواند در هر نقطه ای از بدن ظاهر شود. بیماری های کلیه و کبد به ادم طولانی مدت منجر می شود و با کشش پوست شکم ایجاد ترک های پوستی خواهد کرد.

کاهش وزن:کاهش وزن سریع به مانند افزایش سریع وزن می تواند منجر به ظهور ترک های پوست شود.

ترک های ناشی از مصرف موضعی یا خوراکی کورتیزون و کورتون ها: استفاده مکرر از داروهای استروئیدی و کرم های استروئیدی موضعی می تواند ترک های پوستی ایجاد کند. داروهای موضعی در پوست های حساس می تواند به تولید ناکافی کلاژن و الاستین منتهی شود نظیر بتامتازون، هیدروکورتیزون و … که استفاده طولانی مدت آنها سبب ایجاد ترک در برخی نواحی بدن از جمله روی ران و شکم می کند

ترک های ناشی از استفاده ی بعضی از داروها: در آقایان استفاده از هورمون های آنابولیزان مانند استروییدها به دلیل ضخیم کردن ناگهانی عضلات در ورزش تناسب اندام یا به دلیل مصرف آنها در بیماری ها مهمترین عامل بریدگی پوست است

ترکهای ناشی از خشکی پوست: نظیر ترک های ایجاد شده در کف دست و پا که در اثر تماس طولانی مدت و مداوم با مواد شیمیایی و شوینده ها و از بین رفتن رطوبت پوست ایجاد می شود.

ترکهای ناشی از برخی بیماریها: در برخی بیماری ها نظیر بیماری دیابت ترک هایی در بدن مشاهده می شود.

ابتلا به برخی عفونت ها: ابتلا به برخی عفونت های ضعیف کننده و مزمن نیز سبب ایجاد ترک هایی در بدن خواهد شد

عوامل ارثی: اگر به علل گفته شده ترک در بدن ایجاد نشده باشد دلیل ترک ها ابتلا به بیماری سندروم مارفان یا سندروم اهلرز- دنلوس می باشد.

متفرقه: عوامل محیطی مهار کننده تولید کلاژن می تواند به ایجاد ترک های پوستی منجر شود.ترک های پوست به واقع می تواند آزار دهنده باشد، اما خلاص شدن از آنها آسان نیست.

درمان ترک های پوستی:   

به طور کلی درمان و مراقبت خاصی برای این علائم (استریا) وجود ندارد و بهترین کار پیشگیری از بروز این خطوط از طریق جلوگیری از فزایش وزن سریع می باشد بدین ترتیب پوست بدن فرصت کافی برای تطابق با شرایط جدید را داشته و احتمال بروز ترک های پوستی کاهش می یابد. اگر شخص در مرحله ای که ترک ها رنگ قرمز مایل به بنفش دارند به پزشک مراجعه کند، نتایج درمانی بسیار موثرتر خواهد بود. اولین چیزی که باید در نظر گرفت این است که اگر ترک های پوستی درمان نشوند، امکان بهبود خود به خودی آنها وجود ندارد، یعنی این ترک ها هرگز خود به خود برطرف نمی شوند و تنها رنگ آنها به سمت سفید مرواریدی می رود، ولی طول و پهنای آنها تغییر نمی کند. با درمان های ویژه پس از چند هفته می توان پهنا ، عمق و رنگ ترک ها را به میزان قابل توجهی کاهش داد.

به طور کلی درمان ترک های پوستی با یکی از روش های زیر انجام می شود:

– درمان دارویی استریا استفاده از تر‌تینویین، ویتامین سی موضعی و اسید گلیکولیک با غلظت های مختلف

– استفاده از لیزر های مختلف مانندIPLو PDLو فرکشنال ( فراکسل )پاسخ به لیزرهای IPLو PDLنتایج متفاوتی به دنبال داشته است ولی لیزر فراکسل اثر بسیار خوبی بر استریا دارد. لیزر فراکسل بین ۶-۳ جلسه برای بیمار انجام میشود و همزمان از دارو برای درمان بیمار استفاده میشود. اولین پاسخ درمانی حدود ۴ هفته پس از لیزر ظاهر میشود ولی ظاهر شدن نتایج کامل به ادامه جلسات درمانی بستگی دارد.

– میکرودرم ابریژن ( به جلسات متعدد درمانی نیاز دارد و اثر آن از لیزر فرکشنال کمتر است.

روش های درمانی نوین:

– کربوکسی تراپی ( در این روش تزریق گاز co2سبب تحریک فیبروبلاست ها میشود

– مزوتراپی

– استفاده از درمارول (جهت تحریک فیبروبلاست ها)

– سل تراپی(استفاده از سلول های خونی فرد)

استفاده از روش های ترکیبی در کاهش این خطوط موثر میباشد

توصیه های مفید:

ماساژ پوست باعث گردش خون منظم می شود.

همیشه پوست را مرطوب نگه دارید.

غذاهای سالم بخورید.

از رژیم های لاغری غیر اصولی اجتناب کنید.

اگر می خواهید وزن کم کنید به آرامی برنامه رژیمی را ئنبال کنید.

در دوران بارداری از کرم های مخصوص برای شکم استفاده کنید.

غذاهای شامل ویتامین D , C استفاده کنید.

وزن خود را متعادل نگه دارید.

کرم های ویتامین E بهترین درمان برای جلوگیری از آنها می باشند.

منظم ورزش کنید.

راه های طبیعی و یا جراحی از راه های رفع قطعی این ترک ها هستند

درمان گیاهی و استفاده از لوسیون های خانگی برای درمان

استفاده از ژل آلوئه ورا، کره کاکائو، روغن اسطو خودوس و لوسیون های گیاهی بسیار موثر هستند.

ویتامین k می تواند در درمان این ترک ها موثر باشند که در سبزیجات با برگ سبز، گوشت ، گوجه فرنگی و محصولات لبنی یافت می شوند .

برنزه کردن طبیعی می تواند به کاهش این علائم ها کمک کند چون پس از استفاده از آفتاب پوست شما پوسته پوسته می شود و در نتیجه پوست جدید شما تغییر شکل می دهد.