سندرم روده ی تحریک پذیر(IBS)
سندرم روده تحریک پذیر (IBS) یک اختلال شایع گوارشی است که ویژگی اصلی آن تغییر در اجابت مزاج و درد شکمی است . نکته مهم ، آن است که در سندرم روده تحریک پذیر هیچ اختلال عضو شناخته شده ای با معاینه بالینی و بررسی تشخیصی معمول یافت نمی شود و هیچ شاخص قطعی برای سندرم روده تحریک پذیر وجود ندارد .
سندرم روده تحریک پذیر یک بیماری نیست بلکه یک مشکل عملکردی است و به این معناست که روده آنطور که باید کارنمی کند.
علایم سندروم روده تحریک پذیر
علائم و نشانه های سندرم متابولیک از فردی به فرد دیگر بسیار متفاوت است و گاهی علایم سندرم روده تحریک پذیر با علائم بیماری های دیگر مشابه هستند. معمول ترین علائم آن عبارت هستند از:
* درد شکمی یا کرامپ و گرفتگی روده
* احساس نفخ
* تولید گاز
* اسهال یا یبوست و گاهی وجود حالات متناوبی از هر دوی آن ها
* وجود مخاط در مدفوع
ممکن است شما نیز مانند بسیاری از افراد، تنها برخی از علائم و نشانه های خفیف این سندرم را داشته باشید. به هر جهت برخی اوقات نیز علائم سندرم روده تحریک پذیر می توانند بسیار ناراحت کننده گردند و در برخی از موارد فرد مبتلا ممکن است دچار علائم بسیار شدیدی گردد که حتی به درمان دارویی نیز پاسخ ندهد. از آن جایی که علایم سندرم روده تحریک پذیر می تواند با علائم بیماری های دیگر مشترک باشد، لذا حتماً علائم خود را با پزشک تان در میان بگذارید.
سندرم روده تحریک پذیر در بیشتر افراد یک بیماری مزمن است ولی به طور کلی برخی مواقع در روند بیماری سندرم روده تحریک پذیر، علائم بیماری در فرد مبتلا بدتر می شوند و برخی مواقع دیگر نیز علائم بیماری بهبود می یابد و یا حتی به کلی ناپدید می گردند.
علل ابتلا به سندروم روده تحریک پذیر
علت دقیق سندرم روده تحریک پذیر ناشناخته است.
در دیواره ی روده ها آستری از لایه های عضلانی وجود دارند که این ماهیچه ها با ریتم هماهنگی منقبض و منبسط می شوند که این ریتم در هنگام انتقال غذا از معده به سمت انتهای روده و نهایتاً رکتوم، ایجاد می شود.
اگر دچار سندرم روده تحریک پذیر هستید انقباض های روده تان قوی تر و طولانی تر از حد نرمال می باشند و غذا با فشار بیشتر و سریع تر از روده عبور کرده و در نهایت منجر به تولید گاز، نفخ و اسهال خواهد شد.
همچنین در برخی موارد بر عکس این حالت اتفاق می افتد یعنی غذا به آهستگی از روده عبور کرده و در نتیجه مدفوع سفت و خشک می شود.
نارسایی های سیستم عصبی و نارسایی های کولون نیز در ظهور چنین ناراحتی هایی دخیل هستند.
به دلایلی که هنوز روشن نیستند، چنان چه شما مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر(IBS) باشید به برخی محرک ها که دیگران را ناراحت نمی سازند، شدیدتر عکس العمل نشان می دهید. این محرک ها می توانند شامل گاز یا فشار بر روده ها ناشی از برخی غذاهای خاص، داروها و یا احساسات مختلف باشند.
نمونه هایی از محرک هایی که می تواند در تحریک سندروم روده تحریک پذیر موثر باشد :
غذا
برخی از افراد دریافته اند که با خوردن برخی غذاها علائم سندرم روده تحریک پذیر در آن ها تشدید می شود، به عنوان مثال شکلات، شیر و الکل منجر به یبوست یا اسهال می شوند و نوشیدینی های کربوناته(نوشابه های گازدار) و برخی میوه ها و سبزیجات منتهی به نفح و ناراحتی گوارشی در افراد مبتلا به این سندرم می شوند.
تحقیقات بیشتری به منظور شناخت دقیق تر نقش آلرژی غذایی و یا عدم تحمل غذایی در سندرم روده تحریک پذیر مورد نیاز است.
چنانچه بعد از خوردن لبنیات، غذاهای حاوی کافئین، یا شیرینی و آدامس بدون شکر، درد و گرفتگی شکمی و نفخ را تجربه می نمایید باید بدانید که مشکل شما سندرم روده تحریک پذیر نیست! بلکه در واقع بدن شما قادر به تحمل لاکتوز موجود در لبنیات و یا کافئین و یا سوربیتول موجود در شیرین کننده های مصنوعی نیست.
استرس
چنان چه مبتلا به سندرم روده ی تحریک پذیر هستید حتماً متوجه شده اید که علائم بیماری تان در طول وقایع استرس زا مانند تغییر برنامه روتین روزانه تان و یا دعواهای خانوادگی تشدید می شوند و یا تکرر علایم بیماری تان در این مواقع بیشتر می شود. استرس علائم بیماری شما را تشدید می کند ولی علت ایجاد کننده آن ها نیست.
هورمون
از آن جایی که شانس ابتلاء در زنان دو برابر است محققان بر این باور هستند که تغییرات هورمونی در این شرایط نقش دارند. بسیاری از زنان اظهار می نمایند که در نزدیکی دوران قاعدگی خود و یا در طول این دوران علائم بیماری آن ها تشدید می یابد.