شایع ترین علل ناباروری زوجین ایرانی

 
از نظر متخصصان علوم ناباروری، زوجی نابارور می باشند که پس از ۱۲ ماه با تصمیم جهت داشتن فرزند علیرغم انجام فعالیت جنسی طبیعی و بدون استفاده از روشهای پیشگیری، باردار نشوند.
البته این تعریف مربوط به شرایطی می باشد که زن زیر ۳۵ سال سن دارد ، این مدت برای زن بالای ۳۵ سال ۶ ماه می باشد.
البته ناتوانی در نگه داشتن حاملگی جهت یک تولد زنده نیز ناباروری تلقی می شود.
ناباروری علل مختلفی دارد و در بسیاری از بیماران, ناباروری ممکن است بیش از یک علت داشته باشد. ناباروری ممکن است به دلیل مشکلات مردان( ناباروری مردان ) ، مشکلات زنان (ناباروری زنان) و یا اینکه توجیه مشخصی برای آن وجود نداشته باشد. (ناباروری های توجیه نشده) باشد.
چرا ناباروری در ایران زیاد است؟
ناباروری مشکلی است که این روزها خیلی از زوج های جوان به آن مبتلا هستند و بالا رفتن سن ازدواج دختران، اختلالات هورمونی، عفونت ها، آلودگی هوا، پارازیت ها، استرس ها و فشارهای زندگی روزمره ازجمله علت های مهم این مشکل شناخته شده اند.
تاثیر غذاهای هورمونی بر ناباروری
متاسفانه امروزه نوع تغذیه به گونه ای است که مصرف غذاهای هورمونی افزایش یافته که دلیلی بر ناباروری می باشد.
طی این سال ها اختلالات هورمونی در زنان بیشتر از قبل شده است که به نظر می رسد دلیل عمده آن نوع تغذیه خانم های ایرانی باشد، مواد غذایی مصرفی ما اغلب هورمونی هستند و در نتیجه اختلالات هورمونی در بدن به وجود می آورند که این اختلالات در زنان باعث رشد هورمون های مردانه و ایجاد کیست در تخمدان می شود و در نتیجه روند تخمک گذاری به تاخیر می افتد که خود عاملی برای ناباروری است.
در مردان نیز اختلالات هورمونی مردانه و کمبود اسپرم موجب ناباروری می شود که مصرف الکل و مواد مخدر به این مشکل بیشتر دامن می زند.
علل ناباروری در زنان
۱) اختلال در تخمک گذاری
اختلال در تخمک گذاری، علت عمده ناباروری در زنان است. به طوری که ۳۹% علل ناباروری زنان مربوط به این مسئله است .
۲) اختلال در لوله های رحمی
در بعضی زنان، لوله های رحمی به طور کامل و یا ناقص بسته است. در نتیجه اسپرم به تخمک نمی رسد. بسته بودن لوله های رحمی می تواند به دلیل عفونت، آندومتریوز و یا چسبندگی هایی پس ازعمل جراحی باشد.
۳)آندومتریوز
آندومتریوز، حالتی است که در آن سنگفرش رحم (آندومتر)‌ رشد می کند و از رحم هم فراتر می رود و لوله های رحمی را نیز می پوشاند و حتی آنها را می بندد و در عمل تخمک گذاری اختلال به وجودمی آورد.
۴)اختلال درگردن رحم یا رحم
ناهنجاری های گردن رحم می تواند سبب ناباروری شود که از آن جمله می توان به مشکلات مربوط به ساختمان بدن، عفونت های گردن و رحم و یا کیفیت نامناسب ترشحات رحم اشاره کرد. از طرفی تومورهای بدخیم رحم و یا  در بعضی جای زخم های موجود در دیواره رحم مسبب ناباروری است.
۵)مشکلات دستگاه ایمنی بدن
مشکلات مربوط به دستگاه ایمنی بدن و عوامل ایمونولوژیک نقش مهمی در ایجاد ناباروری دارند. تشخیص و درمان اینگونه بیماران مشکل است. در بعضی خانم ها،‌ علیه اسپرم مرد ماده ای بنام آنتی بادی ترشح می شود که اسپرم ها را از بین می برد و یا آنها را غیرفعال می کند.
علل ناباروری  در مردان
۱) اختلالات مربوط به اسپرم
به طور طبیعی، در بیضه مرد اسپرم تولید می شود و به هنگام انزال از وی خارج می شود. اگر در موارد زیر اختلالی باشد، شانس لقاح کم شده و مرد نابارور محسوب می شود.

• تعداد کم اسپرم
• عدم بلوغ اسپرم
• شکل غیرطبیعی اسپرم
• عدم توانایی حرکت مناسب اسپرم

عواملی که بر تعداد،  شکل،‌ بلوغ و حرکت اسپرم تأثیر منفی دارند عبارتند از:
بیماری های عفونی: بیماری های عفونی با شرایط التهابی نظیر بیماری اوریون سبب عفونت مجاری تناسلی یا التهاب و از بین رفتن بیضه ها در مرد می شوند. حدود ۲۵% مردانی که بعد از بلوغ دچار اوریون می شوند نابارور می شوند.

• ‌اختلالات هورمونی

اختلالات هورمونی سبب حدود ۵-۲% مشکلات ناباروری در مردان می شود. تولید نامناسب هورمون های FSH و LH بر تولید هورمون مردانگی یا تستوسترون و تولید اسپرم تأثیر دارند.

• مشکلات مربوط به دستگاه ایمنی بدن

در بدن بعضی مردان علیه اسپرم خودشان ماده ای به نام آنتی بادی تولید می شود که سبب کاهش حرکت اسپرم یا به هم چسبیدن آنها می شود.
۲) ناهنجاری های مربوط به ساختمان بدن
بعضی عوامل نظیر بسته بودن لوله های خروج اسپرم (دفران، اپیدیدیم)‌ سبب ناباروری در مردان می شود . بسته شدن لوله های خروج اسپرم می تواند به علل مادرزادی، نقص ژنتیکی، عفونت ها یا التهاب های دستگاه ادراری – تناسلی باشد. البته جای جراحی های قبلی نیز می تواند این لوله ها را ببندند.
از جمله عوامل دیگر ناباروری در مردان واریکوسل است. در این حالت رگهای درون کیسه بیضه متسع می شود و کیفیت اسپرم کاهش می یابد.
۳)عوامل دیگر
عوامل دیگری نظیر ناتوانی جنسی و یا انزال زودرس نیز می تواند عامل ناباروری در مردان باشد.