علل و روش های درمان بوی بد پا

افزایش تعریق در فصول گرم سال، یکی از عکس العمل های طبیعی بدن است که به جهت نامطبوع بودن بوی حاصل از آن، گاهی اوقات به معضلی مهم برای فرد مبدل می شود. بوی بد عرق پا نیز از جمله این معضل ها است.

علت و منشاء بوی پا
ترشح زیاد عرق پا محیط مناسبی برای رشد باکتری‌ها و قارچ‌ها فراهم می‌آورد. و زیادی باکتری‌ و قارچ نیز بوی نامطبوع پا ایجاد می‌کند. دقیقاً معلوم نیست چرا در برخی افراد غدد عرق ترشح بیش از حد عادی دارند و اغلب این عرق زیاد با عفونت باکتریائی یا قارچی همراه است.

 بوی بد پا معمولا به علت فعالیت باکتری خاصی به نام بروی باکتری( Brevibacteria )ایجاد میشود. این باکتری بیشتر روی پوست کف پا و پوست بین انگشتان پا زندگی میکند و از تکه های پوستی که بطور مرتب از این نواحی جدا می شوند تغذیه میکند. باکتری مذکور متیونین Metionin که نوعی اسید آمینه است را به متان اتیول( Methanethiol )تبدیل میکند و بوی خاص پا به علت این واکنش های شیمیایی ایجاد میشود. بروی باکتری همان باکتری است که موجب تخمیر بعضی از انواع پنیر نیز میشود.

محیط مناسب برای فعالیت این باکتری محیط مرطوب است. پای کسانی که زیاد عرق میکند و یا به دلایلی زیاد در کفش میماند میتواند محیط مناسبی برای رشد و فعالیت این باکتری فراهم آورده و موجب بوی بد پا شود.

• بوی بد پا در مردان بیشتر دیده میشود.
• پوشیدن جوراب وکفش هایی که مانع از تنفس عادی پا شده و اجازه رسیدن هوا با پا را نمی دهند می تواند موجب بوی بد پا شود.
• ورزشکارانی که مدت زیادی کفش میپوشند و به علت فعالیت شدید بدنی تعریق زیادی در کل بدن من جمله در پا دارند مستعد بروز این وضعیت هستند.
• جوراب های نایلونی تا حد زیادی مانع رسیدن هوا به پا میشود و همچنین نمی تواند عرق پا را جذب کند. پوشیدن این جوراب ها میتواند پا را مستعد به بروز بوی بد کند.

درمان موفقیت آمیز بوی پا به ریشه کنی ارگانیسم های عامل بو بستگی دارد . این به این معنی است که مواد برطرف کننده بوی پا مانند زغال فعال داخل کفش و یا پودرهای پا نمی توانند بطور ریشه ای با این مشکل مقابله کنند .

• قبل از هر کار بهتر است همیشه قبل و بعد از پوشیدن کفش، پاهای خود را خوب با آب و صابون بشویید.
• جوراب های نایلون و پلی استر را کنار بگذارید و سعی کنید جوراب پنبه ای یا پشمی بپوشید تا پای شما کمتر عرق کند و کمتر بو بگیرد.
• کفش را بدون جوراب نپوشید زیرا پا بیشتر عرق کرده و بو می گیرد.
• کفش هایتان را حداقل هر دو روز زیر نور آفتاب قرار دهید تا هم هوا بخورد و هم باکتری های آن از بین برود.
• تا جایی که امکان دارد از پوشیدن کفش های پلاستیکی خودداری کنید. کفش چرمی بپوشید. کفشهای ساخته شده از مواد طبیعی مثل چرم بهتر از کفشهای ساخته شده از مواد پلاستیکی هستند و خروج گرما از آنها آسان تر صورت می گیرد.
• اگر کفش ها قابل شست و شوست، بهتر است هر از گاهی آنها را بشویید.
• هر روز جوراب هایتان را عوض کنید.
• اگر پاهایتان خیلی عرق می کند ممکن است به دلیل مصرف ادویه باشد بنابراین باید مصرف ادویه را کمتر کنید یا بهداشت پاها و کفش ها را بیشتر رعایت کنید.
• چای دم کنید، پس از خنک شدن آن را در لگنی بریزید سپس پاها را به مدت 5 تا 10 دقیقه در آن قرار دهید، بعد از آن پاها را با آب و صابون بشویید. اسید تانیک موجود در چای بوی بد پا را از بین می برد.
• در یک لگن یک فنجان سرکه و یک لیتر آب بریزید و دو بار در هفته پاهایتان را در آن قرار دهید.
• شستن دو بار در هفته پاها با محلول استات آلومینیم در آب گرم برای رفع بوی پا مؤثر است.
• در موارد عرق شدید پا، دور انگشتان را با قطعات کوچک پشم برّه، که در بیش تر داروخانه ها وجود دارد، ببندید. این پشم رطوبت را خیلی خوب جذب می کند. امّا باید روزی چند بار آن را عوض کنید.
• داخل کفش 2 قاشق غذاخوری نمک دریا یا جوش شیرین بریزید و حداقل 12 ساعت بگذارید در کفش بماند، روز بعد نمک و جوش شیرین را از کفش پاک کنید؛ کفش ها نه تنها بوی عرق نمی دهد بلکه خوش بو می شود.
• ضدّ عرق بزنید. اگر بو زیاد نیست، استفاده از افشانه های ضدّ عرق بعد از شستن آن مؤثر است.

از کلرید آلومینیم استفاده کنید. در موارد شدید بوی پا، برای استفاده از کلرید آلومینیم از پزشک خود اجازه بگیرید. این دارو ضدّ عرق است و گمان می رود غدد عرق را غیر فعّال کند. برای نتیجه بهتر، در اوّلین شبی که از آن استفاده می کنید، پاها را به کیسه ای نایلنی ببندید. بعدا یک بار در هفته دارو را بزنید و دیگر لزومی به بستن پا با نایلن نیست.

راه حل نهایی

راه آخر را به کار بگیرید. اگر بوی پای شما با هیچ یک از راههای بالا از بین نرفت، راه حل آخر استفاده از افشانه فرمالید- 10 است. این مادّه افشانه ضدّ عرقی است که دارای فرمالدهید و نعناع است و برای از بین بردن بوی شدید پا ساخته شده است. این دارو فقط برای موارد شدید است و برای استفاده حتما از پزشک خود اجازه بگیرید.