مشکلات عمومی دهان و دندان

 

یکی از جنبه های مهم ارزیابی سلا مت عمومی ، بررسی وضعیت سلامت دهان و دندان افراد و تاثیر آن بر کیفیت زندگی آنها می باشد.

لثه، بافت نگهدارنده دور دندان است. این بافت وقتی سالم است که نمای صورتی رنگ و سفت داشته باشد. علت اصلی از دست رفتن دندان در بزرگسالان، بیماری لثه و بافت دور دندان است. بیشتر مردم در زندگی به انواعی از بیماری لثه دچار    می شوند. این بیماری می تواند به چند شکل ظاهر شود اما نتیجه همه آنها تضعیف بافت نگهدارنده دندانها می باشد.

شایع ترین انواع بیماری های لثه عبارتند از ژنژیویت (التهاب لثه) که به پیوره هم معروف است و التهاب اطراف دندان که شکل پیشرفته تر بیماری است و باعث تخریب بافت می شود. علایم ژنژیویت عبارتند از: تورم، نرمی ، قرمزی لثه ها، خونریزی آسان از لثه ها به خصوص هنگام مسواک زدن و تغییر رنگ لثه از صورتی به قرمز تیره.

التهاب لثه برگشت پذیر است و اگر نکات بهداشتی مربوط به دندان ها و دهان به خوبی رعایت شود، این مشکل رفع خواهد شد.

استفاده از نخ دندان، شستشوی دندان ها و لثه با دهانشویه های ضد باکتری و رفع کامل جرم دندان ها به درمان کامل التهاب لثه ختم می شود.

به هیچ عنوان التهاب لثه را نادیده نگیرید، چون در نهایت باعث ابتلا به بیماری مزمن لثه می شود.

بیماری‏های مخاط دهان نیز از جمله بیماری‏های شایعی است که به علت تنوع در تظاهرات و نیز مشابهت بسیار زیاد بین ضایعات مختلف، همیشه به عنوان یکی از چالش برانگیزترین مسائل در دندانپزشکی مطرح بوده است.

• آفت های دهانی– محل این زخم ها روی زبان و یا زیر آن ، لب ها، داخل گونه و لثه است و در عرض یک تا دو هفته ناپدید می شوند، با این حال اگر زخم عمیق باشد تا شش هفته نیز وجود دارد.

آفت دهان بیشتر در زنان رایج است و البته نباید نقش وراثت را نیز در بروز آن نادیده گرفت. گاز گرفتن ناگهانی داخل گونه، مصرف غذاهای اسیدی، نوسانات هورمونی، کمبود ویتامین ها و استرس از دیگر علل ایجاد آفت است. افراد مبتلا به بیماری سلیاک، بیماری کرون و یا ایدز نیز مستعد ابتلا هستند.

• زخم های سرد- این زخم ها به تبخال معروفند و ضایعات کوچک و پر از مایعی هستند که به طور پراکنده در اطراف دهان ظاهر می شوند و معمولا زمانی که شما تحت استرس هستید و یا سیستم ایمنی تان تضعیف شده است، ایجاد می شوند.

زخم های سرد معمولا در عرض دو هفته التیام پیدا می کنند و توسط ویروس هرپس سیمپلکس ایجاد شده و بسیار مسری اند. با استفاده از کرم ضد ویروسی و یا قرص یا بادرنجبویه می توانید فرآیند درمان را سرعت ببخشید. یخ و یا کیسه سرد  نیز می تواند به کاهش درد تبخال کمک کند.

• تاول های دردناک در داخل دهان نیز باعث افزایش حساسیت ، عفونت ، هورمون ، استرس می شود.

به گفته ی پزشکان در واقع هیچ کس نمی داند دلیل اصلی ایجاد زخم روی زبان و داخل گونه ها چیست، اما تحریک این سطوح توسط مواد غذایی و یا وارد شدن ضربه به این نواحی هم می تواند از علل ایجاد زخم باشد.

اگرچه زخم های دهانی دردناک هستند، اما طی 10 تا 14 روز به طور کامل رفع می شوند. البته ژل ها و پمادهایی برای التیام این زخم ها وجود دارند، اما عدم مصرف غذاهای بسیار داغ و تند، روند درمانی را تسریع می کند.

باید حواستان باشد برخی زخم ها و ضایعات ممکن است به سرطان دهان ختم شوند و یا نشانه ای از بیماری کرون باشند. بنابراین بهتر است در صورت عدم درمان در مدت زمان ذکر شده، حتما به یک پزشک متخصص مراجعه کنید.

یکی از مشکلات دیگر دهان و دندان در جامعه تخریب بافت دندان یا انساج نگه دارنده آن می باشد که پیامد چنین تخریبی،صرف هزینه های زیاد جهت دریافت خدمات درمانی پی در پی است که بخش عمده ای از طبقات اجتماعی از پرداخت آن ناتوان میباشند.امروزه با پیشرفت های چشمگیر علم دندان پزشکی و با در نظر گرفتن نقش حیاتی دندان در زیبایی و مضغ،حفظ دندان ها حتی تا کهنسالی ضروری و ممکن است.پوسیدگی،طرح درمان پروتزی و مشکلات پریودنتال از بیشترین علل کشیدن دندان هستند.

بیماری های دهان و دندان در کودکان نیز  بسیار شایع می باشند و مشکلات ناشی از اینگونه بیماری ها به ویژه دردهای دندانی و یا مشکلات ظاهری اثرات منفی بر کیفیت زندگی فعلی و آینده آنان داشته، می توانند فعالیت های روزانه آنها ازجمله بازی کردن، خوابیدن، تغذیه، مشارکت اجتماعی وعملکرد تحصیلی را تحت تأثیر قرار دهد.

دندان حساس، خون آمدن از لثه و دندان درد به ترتیب شایع ترین مشکلات دهانی ایجا د کننده اختلال درعملکردهای روزانه کودکان گزارش شدند.

 آموزش و پیشگیری بهترین راهکار برای کاهش پوسیدگی دندان است، با از بین بردن ریزه خواری و خوردن به طور مداوم در کودکان در سنین مدرسه که باعث پوسیدگی دندان می شود و آموزش به والدین برای برنامه غذایی می توان به پیشگیری و کاهش پوسیدگی دندان کمک کرد.

عامل اصلی پوسیدگی پلاک دندانی می باشد پس در حقیقت باید چند کار را انجام دهیم تا پوسیدگی دیر ترعارض بیاید.

1- مقاوم سازی دندان

2- کاهش ایجاد زمینه مناسب برای پلاک درمانی

3- از بین بردن پلاک دندانی

4-  معاینات مرتب و مکرر

رعایت نکات زیر به شما در جهت حفظ سلامت دهان و دندان کمک شایانی خواهد کرد:                                

• حداقل روزی دو مرتبه مسواک بزنید
• هرروز از نخ دندان استفاده کنید – استفاده از نخ دندان در روز بیشتر از چند دقیقه طول نمیکشد ، اما استفاده روزانه از نخ دندان مهم ترین عاملی است که می تواند برای جلوگیری از مشکلات لثه در حال حاضر و در آینده تجویز شود.
• شستشو و استفاده روزانه از دهان شویه- دهانشویه ضدعفونی کننده باکتری های دهان می باشد که باعث جلوگیری از مشکلات لثه می شود.
• استفاده از یک رژیم غذایی متعادل – یک رژیم غذایی مناسب ، از جمله استفاده از مقدار زیادی ویتامین c  و کلسیم ، می تواند بسیاری از مشکلات لثه شما را به حداقل برساند.
• نوشیدن مقدار زیادی آب در طول روز – استفاده از آب قابل شرب در طول روز ، به خصوص بعد از صرف غذا میتواند کمک بزرگی به شستن غذا از میان دندان ها کند و احتمال آسیب باکتری ها به پلاک لثه را به شدت کم خواهد کرد.
• عدم مصرف دخانیات- اگر سیگار می کشید و یا از سایر محصولات دخانیات از جمله توتون و تنباکو استفاده می کنید حتما آن را ترک نمایید ، زیرا استفاده از دخانیات می تواند مشکلات جدی را برای لثه شما ایجاد کند.
• در استفاده از غذاها و نوشیدنی های بسیار گرم و یا سرد احتیاط کنید- زمانی که شما از مشکلات لثه رنج می برید ، بهتر است که از غذاها و نوشیدنی ولرم ( نه خیلی سرد و نه خیلی گرم ) استفاده کنید.
• داشتن آرامش – داشتن استرس در طول روز سطح هورمون استرس یا کورتیزول را در بدن افزایش می دهد ، که این امر سبب احتمال افزایش التهاب در سراسر بدن از جمله در لثه هایتان خواهد شد.