واکسن آنفولانزا،زدن یا نزدن!!

بیماری آنفلوانزا، نوعی بیماری ویروسی است که اغلب در اوایل فصل پاییز و زمستان ظاهر می‌شود و علائم آن عبارتند از:

تب، گاهی سردرد بدون ترشحات از بینی و گاه سرفه که پس از سه تا چهار روز، تب کم کم قطع می‌شود و سرفه نیز پس از یک هفته از بین می‌رود.

واکسن آنفلوانزا، یک واکسن ویروسی است که توسط کمپانی‌های مختلف دنیا، هر ساله از سوش جدید ویروس تهیه می‌شود.

انواع واکسن آنفلوانزا

دونوع واکسن آنفلوانزا موجود است:

1.نوع تزریقی که حاوی ویروس کشته شده است و به صورت زیرجلدی و یا داخل عضلانی استفاده میشود و بهترین محل تزریق ان در بازو و در عضله دلتویید است .

این واکسن از 6 ماهگی قابل تزریق است.

2.اسپری داخل بینی که حاوی ویروس زنده و ضعیف شده میباشد و از 49-2 سالگی قابل استفاده است.

استفاده از واکسن آنفلوانزا نوع اسپری داخل بینی ،دربارداری ممنوع میباشد . درحالیکه نوع تزریقی نه تنها دربارداری ممنوع نیست بلکه تزریق آن توصیه نیز میگردد.

ویروس آنفلوانزا هرسال دچار تغییراتی میشود که واکسن سال قبل را بی اثر میسازد . بنابراین لازم است که هر سال واکسن جدیدی تهیه شود .

2 هفته بعد از تزریق واکسن،آنتی بادی محافظتی ایجاد میگردد و در صورت ورود ویروس به بدن،این آنتی بادی ها فعال شده و ویروس را ازبین میبرند.

چه کسانی بهتر است واکسن را دریافت کنند؟

بر اساس دستور سازمان بهداشت جهانی اولویت تزریق واکسن به این ترتیب است:

بیماران دیالیزی و پیوند کلیه، بیماران تالاسمی ماژور، بیماران کبدی شامل سیروز و پیوند کبد، بیماران سرطانی که تحت شیمی درمانی یا رادیوتراپی قرار دارند و در آخر پرسنل بهداشتی درمانی.

همه‌ افراد به ‌ویژه افراد بالای 65 سال و کودکان 3 تا 12 سال واکسن آنفلوآنزا را تزریق کنند. همچنین افرادی که بیماری‎هایی نظیر پرفشاری خون، دیابت ومشکلات ریوی دارند و همه‌ی کسانی که به نوعی با داروهای تضعیف کننده سیستم ایمنی سروکار دارند بهتر است این واکسن را تزریق کنند.

واکسن های آنفولانزا در تمامی مراحل بارداری قابلیت مصرف دارند.اطلاعات عمده تری در مورد بی خطری این دارو در سه ماهه دوم و سوم نسبت به سه ماهه اول بارداری در دسترس می باشد. همچنین واکسن آنفولانزا را می توان در دوران شیردهی تجویز کرد.

منع مصرف:

تزریق واکسن در کسانی که سابقه واکنش الرژیک به مواد موجود در واکسن آنفولانزا را دارند مانند تخم مرغ، فرمالدهید و جنتامایسین، کسانی که در زمان مراجعه برای تزریق واکسن تب یا عفونت حاد داشته باشند، کسانی که سابقه ابتلا به سندرم گیلن باره را داشته باشند و شیر خواران  زیر 6 ماه ممنوع است.

بهترین زمان تزریق و دوز مصرفی:

ازآنجا که فصل شیوع آنفلوانزا از مهر ماه تا اردیبهشت است،بهترین زمان تزریق واکسن از شهریور تا آذر ماه خواهد بود، هرچند که در هر زمانی طی فصل شیوع بیماری میتوانیم واکسیناسیون را انجام دهیم .

در کودکان کمتر از 9 سال توصیه میشود که در سال اول تجویز واکسن،دو تزریق جداگانه با فاصله حداقل 4 هفته صورت گیرد و در سالهای بعد تنها تجویز یک دوز کفایت خواهد کرد .

دوز واکسن در سنین 6 تا 35 ماه، 25/. میلی لیتر و بعد از آن 5/. میلی لیتر خواهد بود که باید درهنگام تزریق، نیم سی‌سی اولیه خالی شود و نیم سی‌سی بعدی به صورت عضلانی به بازوی دست کودکان  تزریق شود.

تزریق واکسن آنفلوانزا در بزرگسالان به صورت دوبار به فاصله‌ی یک ماه و تکرار آن در سال‌های بعد به صورت سالیانه یکبار مفید خواهد بود.

عوارض جانبی:

ممکن است بعد از دریافت واکسن در محل بازو دچار درد و تورم شوید.

بعضی از افراد ممکن است دچار علائم شبیه سرماخوردگی مثل سردرد، آب ریزش بینی، درد  گلو، سرفه و بدن درد یک تا دو روز بعد از دریافت واکسن  شوند.

در بعضی از موارد نیز ممکن است فرد تب خفیف کند.

در مورد اسپری ها نیز باید گفت که:

عوارض این نوع واکسن در کودکان عبارتند از : آبریزش بینی، سردرد، استفراغ، درد ماهیچه ، تب

وعوارض این نوع واکسن در بزرگسالان عبارتند از : آبریزش بینی، سردرد، گلودرد

میزان ایجاد ایمنی:

سوال اغلب مردم این است که احتمال آنکه فرد نسبت به زمان قبل از تزریق واکسن دچار این بیماری شود چقدر  است؟

این واکسن از یک ویروس غیرفعال تولید می شود و به این ترتیب امکان انتقال عفونت به دلیل واکسیناسیون وجود ندارد. اما اگر فردی پس از تزریق واکسن علائم شدید بیماری را داشت در واقع ویروس از قبل وارد بدنش شده است.

هر واکسن آنفلوآنزا فرد را در برابر سه تا چهار ویروس حفظ می‌کند بنابراین این امکان وجود دارد که فرد به نسخه‌ای از این ویروس آلوده شود که واکسن تزریق شده در برابر آن قدرت دفاعی نداشته باشد.

با این حال واکسن آنفلوآنزا یک روش پیشگیرانه آسان برای کاهش خطر ابتلا به این بیماری به خصوص در میان کودکان و بزرگسالان است. همچنین اقدام ضروری برای مبتلایان به بیماری‌های مزمن به حساب می‌آید که سیستم ایمنی ضعیفی دارند.

واکسن یک تا دو هفته طول می‌کشد تا اثرگذاری کامل خود را نشان دهد. همچنین از آنجایی که هر سال ویروس آنفلوآنزا دچار جهش می‌شود ضروری است که هر سال واکسن‌ جدید که مناسب با نسخه‌های جدید ویروسی است تزریق شود.

با تزریق سالانه‌ی واکسن آنفلوآنزا افراد تا حدود زیادی در برابر بیماری ایمن می‌شوند، این در صورتی است که واکسن سالم باشد و در شرایط مناسبی نگهداری شود. در رابطه با واکسن آنفلوآنزا باید سه مرحله‌ی تولید، انعقاد و تزریق به‌درستی رعایت شود که در این صورت طیفی میان 70 تا 85 درصد از افراد را محافظت می‎کند.

همچنین کارشناس اداره مراقبت مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت با بیان اینکه تمام واکسن‌های آنفلوآنزا مورد تایید هستند و هیچ واکسنی بدون تأیید سازمان غذا و دارو وارد کشور نمی‌شود، این اطمینان خاطر را داده اند که هر واکسن آنفلوآنزایی که تاییدیه سازمان غذا و دارو را داشته باشد، پروسه نظارت را طی کرده است. بنابراین مردم نگرانی راجع به نوع واکسن و شرکت سازنده آن نداشته باشند.