گرفتگی عضلات؛ علل و درمان
انقباض ناگهانی و غیرارادی، یک و یا چند ماهیچه باعث ایجاد گرفتگی ماهیچه ای و یا عضله ای می گردد.گرچه این گرفتگی ها غالبا بدون خطر می باشند، اما باعث می شوند نتوانید تا مدتی از عضله خود استفاده کنید. ورزش یا فعالیت بدنی طولانی مدت مخصوصا در هوای گرم، باعث افزایش گرفتگی عضلات می شود. برخی داروها و بیماری ها نیز موجب این گرفتگی می شوند.
علائم
بیشتر این گرفتگی ها در عضلات پا، مخصوصا عضله ساق پا، رخ می دهند. علاوه بر درد ناگهانی و شدید، ممکن است یک برآمدگی سفت زیر پوست خود ببینید و یا احساس کنید.
علل
استفاده بیش از حد از عضلات، کم آبی بدن، کشیدگی عضلات و یا مدت طولانی در یک موقعیت ثابت بودن، همه باعث گرفتگی عضلات می شوند.بسیاری از موارد، علت دقیق گرفتگی عضلات مشخص نیست.
برخی دیگر از علل گرفتگی عضلات عبارتند از:
– کاهش جریان خون : باریک شدن رگ هایی که خون را به پاها می رساند (در اثر تصلب شرایین) می تواند گرفتگی عضلات را بوجود آورد و درست مانند گرفتگی پاها و دست ها در هنگام ورزش می باشد. این گرفتگی ها معمولا بعد از ورزش از بین می روند.
– تحت فشار بودن عصب : فشردگی اعصاب در ستون فقرات (تنگی کانال نخاعی) می تواند موجب گرفتگی و درد پاها شود. این درد معمولا هنگامی که به مدت طولانی راه می روید، بدتر می شود. پیاده روی با پشت کمی خمیده، می تواند علائم درد را یا بهبود دهد و یا به تاخیر بیندازد.
– کاهش املاح یا مواد معدنی بدن: مقدار خیلی کم پتاسیم، کلسیم و یا منیزیوم در بدن می تواند باعث گرفتگی عضلات گردد. داروهای دیورتیک (داروهای ادارآور) ممکن است باعث از دست دادن این املاح گردند.
عوامل خطر
عواملی که احتمال گرفتگی عضلات را بیشتر می کنند، عبارتند از:
1- سن: افراد مسن، توده عضلانی خود را از دست می دهند، بنابراین عضلات آنها بیشتر از حد معمول کشیده می شود و این خود باعث افزایش گرفتگی عضلات می گردد.
2- کم آبی بدن: ورزشکارانی که در هوای گرم ورزش می کنند و آب بدنشان را از دست می دهند، دچار گرفتگی عضلانی می شوند.
3- بارداری: در طول بارداری، گرفتگی عضلات شایع است.
4- بیماری ها: دیابت، بیماری های عصبی، اختلال کبدی و یا اختلالات غده تیروئید ، گرفتگی عضلات را بیشتر می کنند.
درمان
– پزشک می تواند به شما ورزش های کششی یاد دهد که با انجام این ورزش ها، کمتر دچار گرفتگی عضلات خواهید شد.
– همیشه توجه داشته باشید که کمبود آب بدن نیز می تواند موجب گرفتگی عضلانی گردد، لذا به میزان کافی آب بنوشید.
– برای گرفتگی عادی عضلات که در شب رخ می دهد و خواب شما را مختل می کند، پزشک داروهای شل کننده عضلات تجویز می کند.
ورزش های سبک، مانند: دوچرخه سواری ثابت چند دقیقه قبل از خواب، از گرفتگی عضلانی در خواب جلوگیری می کند
درمان های خانگی
1- کشش و ماساژ عضله
کشش عضلات و آرام مالیدن آنها کمک به شل شدن عضله می کند. برای گرفتگی ساق پا، وزن خود را بر روی پای گرفته بیندازید و کمی زانوی خود را خم کنید. اگر نمی توانید بایستید، بر روی زمین و یا بر روی صندلی بنشینید و پای گرفته را دراز کنید. پای خود را در موقعیت صاف قرار داده و سعی کنید انگشتان پای خود را بگیرید و به سمت داخل پا و ساق پا بکشید، این کار برای گرفتگی پشت ران نیز کمک کننده می باشد.برای گرفتگی جلوی ران، با کمک یک صندلی بایستید و پای مبتلا را به طرف باسن خود بالا ببرید.
2- گرم یا سرد کردن عضله
بر روی عضلات گرفته، حوله گرم قرار دهید .دوش آب گرم نیز باعث تسکین درد می شود .به طور متناوب، ماساژ عضله گرفته با یخ نیز باعث آرام شدن عضله گرفته می شود.